Als docent zorg en welzijn vind ik het  belangrijk om mijn studenten bewust te maken van de kracht van integratieve zorg in de praktijk. Telkens weer probeer ik ze te inspireren om verder te kijken dan alleen de standaardprotocollen en richtlijnen. Want goede zorg, dat gaat veel verder dan alleen het volgen van voorschriften.
In de zorgsector worden richtlijnen en protocollen vaak beschouwd als de ruggengraat van de zorgverlening. Deze protocollen dienen als praktische handleidingen voor het uitvoeren van specifieke taken en het omgaan met verschillende situaties. Hoewel deze protocollen een solide basis vormen, blijkt uit de praktijk dat goede zorg meer vereist dan strikte naleving van regels. Integratieve zorg biedt een manier om de kwaliteit van zorg te verbeteren door verder te kijken dan alleen de protocollen. Te kijken naar de mens als geheel.

Bij het betreden van de zorgomgeving, of dat nu een instelling is of de privésfeer van een cliënt, is het cruciaal om al direct de overgang te maken van persoonlijke leven naar de professionele rol. Ik leer mijn studenten hoe ze zichzelf moeten afstemmen op de behoeften van de cliënt, hoe ze hun werkplek betreden met openheid en compassie, en hoe ze zichzelf vragen moeten stellen om de zorg zo persoonlijk mogelijk te maken.

Gedurende de dag, tijdens de verzorging, probeer ik mijn studenten te laten begrijpen dat lichamelijke verzorgende handelingen meer zijn dan alleen fysieke handelingen. Het gaat om aanwezig zijn, om echt contact maken met de cliënt. De cliënt wordt benaderd vanuit gelijkwaardigheid. Het contact is een ontmoeting, een betrokkenheid.
Dit wordt ervaarbaar door de wijze van handelen. De handeling heeft kwaliteit, en die bestaat uit een zichtbare handeling, bijv. wassen, het eten geven en voeden, maar ook een onzichtbare kwaliteit; Een basishouding die liefde, geduld, medeleven, compassie, aandacht en presentie omvat. Wat zit er tussen deze zichtbare en onzichtbare handeling?
De kwaliteit hoe je het wassen, de dagelijkse verzorging, de maaltijd, vormgeeft. Hoe breng je iemand naar het toilet, naar bed? Het gebaar als non-verbaal communicatiemiddel, waardoor een intentie kan worden overgebracht.
Deze aspecten laat ik ook ervaringen in de lessen, zodat de lesstof niet alleen geleerd maar ook beleefd wordt. Dat men ervaart wat onder andere aanraking, ritme en warmte met je doet. Door de interactie en communicatie met elkaar kunnen de studenten actief en constructief een koppeling maken naar de praktijk.

Al met al, integratieve zorg is een essentieel onderdeel van de manier waarop ik mijn lessen invul. Ik hoop dat ik mijn passie voor deze benadering van zorg kan overbrengen op mijn studenten, zodat zij op hun beurt een positieve impact kunnen hebben op de mensen die zij verzorgen. Want dat is waar het uiteindelijk allemaal om draait: de menselijke connectie en het verbeteren van iemands welzijn, stap voor stap, dag na dag.


Twan Nijenhuis
Verpleegkundige antroposofische zorg
Docent Gezondheidszorg en Welzijn

afbeelding: Gina_Janosch via Pixabay